การป้องกันและควบคุมสารเคมี
(Safety with chemical)
- สารเคมีบางชนิดสามารถติดไฟได้ง่าย
- สารเคมีบางชนิดสามารถระเบิดได้
- แม้จะปราศจากความร้อนแต่สารเคมีที่มีความเข้มข้นสูงก็สามารถ ระเหยเป็นไอได้ทำให้ความชื้นในบรรยากาศโดยรอบเพิ่มขึ้นได้และบรรยากาศโดยรอบมีความบริสุทธิ์น้อยลง
- การสัมผัสกับไอระเหยของสารเคมีมากเกินไป ทำให้ระคายเคืองต่อหู ตา จมูก ปากรู้สึกผิดปกติในกระเพาะอาหาร ความสามารถใน การทำงานจะลดน้อยลง
- สารเคมีทุกชนิดสามารถทำให้เกิดการระคายเคืองอย่างรุนแรง ถ้ากระเด็นเข้าตาโดยเฉพาะสารเคมีที่ร้อน แต่ก็ยังอันตรายน้อยกว่าการขับรถท่ามกลางการจราจรที่วุ่นวาย
- ระดับความปลอดภัยของสารเคมีจะต้องให้สอดคล้องกับ ค่ามาตรฐานที่กำหนดไว้
- ค่ามาตรฐานความปลอดภัยจะช่วยให้ทุกคนปฏิบัติงานด้วยความปลอดภัย
- การที่จะมีสุขภาพดีและมีความปลอดภัยในการทำงานจะต้องอาศัยความร่วมมือจากผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องรวมทั้งความรับผิดชอบของฝ่ายบริหาร คือต้องปฏิบัติตามค่ามาตรฐานความปลอดภัย
- ควรเฝ้าระวังสภาพแวดล้อมการทำงาน เพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีสิ่งที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพของคนงาน และเก็บบันทึกผลไว้
- ให้คำแนะนำกับคนงานเรื่อง อันตรายของสารเคมีที่ใช้ในสถานประกอบการ
- จัดเตรียมสถานที่ปฏิบัติงานให้มีความปลอดภัย มีปัญหาในพื้นที่การทำงานแจ้งให้หัวหน้าทราบทันที
- ถ้าคิดว่าการปฏิบัติงานไม่ปลอดภัย สามารถขอความร่วมมือให้มีการประเมินอันตรายต่อสุขภาพได้จาก หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
- ปฏิบัติตามกฎระเบียบในการปฏิบัติงานอย่างเคร่งครัด ตลอดเวลาต้องทำงานด้วยความระมัดระวังและ ผู้ปฏิบัติต้องได้รับการฝึกมาอย่างดี
- ปฏิบัติตามกฎความปลอดภัยตลอดเวลา
- ถ้าต้องการข้อมูลเพิ่มเติมหรือมีปัญหาควรปรึกษาหัวหน้างาน หรือเจ้าหน้าที่จากหน่วยงานภาครัฐ ที่เกี่ยวข้องกับความปลอดภัย
- ความไวรับของแต่ละบุคคล
- อายุ
- ภาวะโภชนาการ
- ระยะเวลาของการเกี่ยวข้องสัมผัส
- ปัจจัยทางภูมิศาสตร์ เช่น การสัมผัสกับความร้อนจะเสริมให้เกิดอันตรายมากยิ่งขึ้น
สารเคมีเข้าสู่ร่างกายโดย- ทางหายใจเข้าไป
- โดยการกินเข้าไป
- สัมผัสทางผิวหนัง
- ผ่านทางรกจากแม่ถึงลูก
- สารที่ทำให้เกิดการระคายเคือง คัน แสบ ร้อน พุพอง เช่น กรด ต่างๆ ก๊าซคลอรีน แอมโมเนีย ซัลเฟอร์ไดออกไซด์
- สารที่ทำให้หมดสติได้ สารเคมีนี้ไปแทนที่ออกซิเจน เช่น คาร์บอนไดออกไซด์ ไนโตรเจน ไซยาไนด์
- สารเสพติด เป็นสารที่เป็นอันตรายต่อระบบประสาท เช่น สารที่ระเหยได้ง่าย ได้แก่ แอลกอฮอล์เบนซินอะซิโตน อีเทอร์ คลอโรฟอร์ม ทำให้ปวดศีรษะ เวียน มึนงง
- สารที่เป็นอันตรายต่อระบบการสร้างโลหิต เช่น ตะกั่วจะไปกดไขกระดูก ซึ่งทำหน้าที่สร้างเม็ดเลือดแดง ทำให้เม็ดเลือดแดงน้อยกว่าปกติเกิดโลหิตจาง
- สารที่เป็นอันตรายต่อกระดูก ทำให้กระดูกเสียรูปร่าง หรือทำให้กระดูกเปราะ ฟอสฟอรัส แคลเซียม
- สารที่ทำอันตรายต่อระบบการหายใจ เช่น ปอด ทำให้เกิดเยื่อพังผืด ไม่สามารถแลกเปลี่ยนกับออกซิเจนได ความจุอากาศในปอดจะน้อยลงทำให้หอบง่าย เช่น ฝุ่นทราย ฝุ่นถ่านหิน
- สารก่อกลายพันธ์ ทำอันตรายต่อโครโมโซม ซึ่งความผิดปกติจะปรากฏให้เห็นในลูกหรือ ชั้นหลาน เช่น สารกัมมันตภาพรังสี สารฆ่าแมลง โลหะบางชนิด ยาบางชนิด
- สารก่อมะเร็งทำให้สร้างเซลล์ใหม่ขึ้นมาเรื่อยๆ มากเกินความจำเป็นทำให้เกิดเนื้องอกชนิดที่ไม่จำเป็น เช่น สารกัมมันตภาพรังสี สารหนูแอสแบสตอสนิเกิ้ล เวนิลคลอไรด์ เบนซิน
- สารเคมีที่ทำให้ทารกเกิดความพิการคลอดออกมามีอวัยวะไม่ครบ เช่น ปากแหว่ง เพดานโหว่ แขนด้วน ขาด้วนตัวอย่างของสารในกลุ่มนี้ ได้แก่ ยาธาลิโดไมด์ สารตัวทำละลายบางชนิดยาปราบศัตรูพืชบางชนิด
- ชื่อทางการค้า
- ชื่อทางเคมี
- ชื่อและที่อยู่ของผู้ผลิตและจำหน่าย
- สัญลักษณ์อันตราย
- ลักษณะความเสี่ยง
- ข้อแนะนำความปลอดภัย
- ชื่อทางเคมี
- อันตรายต่อร่างกายและสุขภาพ
- ทางเข้าสู่ร่างกาย
- การเฝ้าระวังสุขภาพของคนงาน
- ระดับที่อนุญาตให้สัมผัสได้
- ข้อควรระวังในการใช้
- การควบคุมความปลอดภัยและการปฏิบัติงาน
- อุปกรณ์อันตรายส่วนบุคคล
- ข้อปฏิบัติเมื่อเกิดการรั่วไหล
- มาตรการฉุกเฉิน
- การปฐมพยาบาล
- แหล่งข้อมูลอื่น ๆ
แหล่งกำเนิดของสารเคมี
- ใช้สารที่มีพิษน้อยกว่าแทน
- เปลี่ยนกระบวนการผลิตใหม่ เช่น ใช้ระบบเปียกแทนระบบแห้ง เพื่อมิให้เกิดฝุ่นฟุ้งกระจาย
- แยกกระบวนการผลิตที่มีอันตรายออกต่างหาก
- สร้างที่ปกปิดกระบวนการผลิตให้มิดชิด มิให้สารเคมีฟุ้งกระจายออกไป
- ติดตั้งระบบดูดอากาศเฉพาะที่
- การบำรุงรักษา เครื่องมือ เครื่องจักร
- การบำรุงรักษาสถานที่ทำงานให้สะอาดเรียบร้อย
- การติดตั้งระบบระบายอากาศทั่วไป
- เพิ่มระยะทางให้ผู้ปฏิบัติห่างจากแหล่งสารเคมี
- การตรวจหาปริมาณสารเคมีเทียบกับค่ามาตรฐานความปลอดภัยจะต้องปรับปรุง แก้ไขหากสูงเกินกว่าค่ามาตรฐานความปลอดภัย
- การให้การศึกษาและการฝึกอบรมให้ทราบถึงอันตรายและการป้องกัน
- การลดชั่วโมงการทำงานที่เกี่ยวกับสารเคมีที่เป็นอันตรายให้น้อยลง
- การหมุนเวียนหรือการสับเปลี่ยนหน้าที่การปฏิบัติงาน
- การให้ผู้ปฏิบัติงานทำงานอยู่ในห้องที่ควบคุมเป็นพิเศษ
- การตรวจสุขภาพก่อนเข้าทำงาน
- การใช้เครื่องป้องกันอันตรายส่วนบุคคล
การใช้สารเคมี- ต้องทราบถึงอันตรายของสารเคมีและวิธีการควบคุม
- ต้องล้างมือทุกครั้งหลังปฏิบัติงานกับสารเคมี
- สวมอุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคลเสมอ
- ทำความสะอาดบริเวณทำงานทุกครั้งหลังเลิกงาน
- ปิดฝาภาชนะให้แน่นทุกครั้งหลังเลิกใช้
- อย่า! ใช้ปากดูดสารเคมีแทนลูกยาง
- จัดเก็บสารเคมีไว้ในที่เย็น อากาศถ่ายเทดี ห่างแหล่งกำเนิดประกายไฟ
- อย่า! ปฏิบัติงานตามลำพังหรือไม่มีส่วนเกี่ยวข้อง
- อย่า! ทดสอบโดยการสูดดมหรือกลืนกิน
