มาตรฐานหน้ากากกรองอนุภาค
มาตรฐานสหรัฐอเมริกา
หน้ากากกรองอนุภาคตามมาตรฐานของประเทศสหรัฐอเมริกา จะยึดเกณฑ์ตามมาตรฐาน 42CFRPart 84 ซึ่งตามมาตรฐานนี้หน้ากากกรองอนุภาคที่ผ่านมาตรฐานจะได้รับการรับรองจาก NIOSH และDepartment of Health and Human Services (DHHS) ซึ่งสามารถแบ่งได้เป็น 9ประเภทด้วยกัน โดยจะแบ่งตามประสิทธิภาพการกรอง(95, 99 และ99.97%) และชนิดของไส้กรอง (N, R and P)ซึ่งทั้งหมดใช้อนุภาคขนาดเดียวกันคือ 0.3 micrometers
ประสิทธิภาพ
การกรองต่ำสุด
(%)
|
อนุภาคที่ใช้ทดสอบ
|
อนุภาคที่
ไม่ใช่น้ำมัน
(ทดสอบด้วย NaCl)
|
อนุภาคที่เป็น
น้ำมัน และไม่ใช่น้ำมัน
(ทดสอบด้วย DOP)
|
อนุภาคที่เป็น
น้ำมัน และไม่ใช่น้ำมัน
(ทดสอบด้วย DOP)
อายุการใช้งานนาน
|
95
99
99.97
|
N95
N99
N100
|
R95
R99
R100
|
P95
P99
P100
|
หมายเหตุ :
1. NaCI = sodium chloride
2.DOP oil = dioctyl phthalate
ข้อกำหนดของไส้กรองประเภทต่างๆ
N,R และ P บ่งบอกถึงการใช้งานของไส้กรองแต่ละชนิด
- ไส้กรอง N-series เป็นไส้กรองที่ไม่ทนต่อนำมัน
- ไส้กรอง R-series เป็นไส้กรองที่ทนต่อนำมัน
- ไส้กรอง P-series เป็นไส้กรองที่ใช้เมื่อมีน้ำมันหรือไม่มีน้ำมันก็ได้
โดยระยะเวลาการใช้ของแต่ละไส้กรอง จะขึ้นอยู่กับความสกปรกของไส้กรอง การปิดกั้นการหายใจของอนุภาคที่ติดบนไส้กรอง
ไส้กรอง N-Series
โดยทั่วไปแล้ว ไส้กรองประเภทนี้จะเปลี่ยนต่อเมื่อไส้กรองสกปรกหรือหายใจได้ลำบาก อย่างไรก็ตาม หากใช้ในสถานที่ที่มีฝุ่นหรือสกปรกมากข้อกำหนดของหน้ากากประเภทนี้กำหนดให้ควรจะสามารถใช้ได้อย่างน้อย 8 ชั่วโมง โดยไม่ทำให้ประสิทธิภาพการหายใจลดลงตามระดับที่กำหนด
ไส้กรอง R-Series
ไส้กรองประเภทนี้เหมาะสำหรับใช้ในการทำงานแบบต่อเนื่องครั้งเดียว (ทำงานต่อเนื่อง 8 ชั่วโมง) ในสถานที่ที่มีอนุภาคน้ำมัน
ระยะเวลาการเปลี่ยนไส้กรองสามารถขยายได้ตราบใดที่ไส้กรองยังสามารถกรองได้ตามระดับประสิทธิภาพ
แต่ก็ควรจะมีการเปลี่ยนหรือปรับ
หากสภาพแวดล้อมที่ทำงานที่เปลี่ยนไป
ไส้กรอง P-Series
เนื่องจากสามารถใช้ได้ในหลายสภาพแวดล้อม
การใช้หรือไม่ใช้ไส้กรองประเภทนี้ จะพิจารณาจากเพียงแค่ความสกปรกของไส้กรอง
และประสิทธิภาพการหายใจเท่านั้น
มาตรฐานยุโรป
มาตรฐานของสหภาพยุโรปแบ่งออกเป็น 3ชั้นคุณภาพพิจารณาโดยใช้ชนิดของอนุภาคประสิทธิภาพการกรองและปริมาณการรั่วเข้าของอากาศภายนอก(Total Inward Leakage)เป็นเกณฑ์หลักมาตรฐานของสหภาพยุโรปได้รับการเผยแพร่ไปใช้ยังประเทศต่างๆเช่น ออสเตรเลียนิวซีแลนด์ เกาหลี อาร์เจนตินา เป็นต้น
ชั้นคุณภาพ
|
ประสิทธิภาพการกรอง(%)
|
ความหมาย
|
P1
P2
P3
|
80
94
99.95
| ใช้กับอนุภาคที่เกิดขึ้นกับกระบวนการทางกล ได้แก่ฝุ่น ละออง
ใช้กับอนุภาคที่เกิดขึ้นกับกระบวนการทางกลและความร้อน ได้แก่ ฝุ่น ละออง ฟูมโลหะ
ใช้กับอนุภาคทุกชนิดที่มีพิษมาก
|
อันตรายจากอนุภาคในอากาศ ได้แก่ แก๊ส และไอระเหย
สารที่อยู่ในสถานะแก๊สได้แก่ แก๊สและไอระเหยสามารถเข้าสู่ร่างกายได้อย่างง่ายในขณะหายใจเข้าซึ่งอาจมีผลต่อระบบหายใจทันทีหรือถูกดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือดได้ที่ถุงลมปอดจากนั้นจึงไปสะสมและเกิดโรคที่อวัยวะต่างๆ เช่น ตับ สมอง ไต เป็นต้นทั้งนี้ขึ้นอยู่กับชนิดของสารที่เข้าสู่ร่างกายวิธีการป้องกัน
กลไกการป้องกันโดยใช้หน้ากากกรองแก๊สและไอระเหย ซึ่งจะใช้ถ่านกัมมันต์(Activated carbon) เป็นสารในการดูดซับโมเลกุลของแก๊สและไอระเหยจะถูกจับไว้ที่บริเวณผิวหน้าของถ่านด้วยกลไกทางกายภาพ (PhysicalAdsorption) หรือเคมี (Chemisorption)ซึ่งมีความจำกับกลุ่มอนุภาคที่ต้องกำจัด
อายุการใช้งาน
1. ความรู้สึกในขณะสวมใส่ หากหายใจลำบากอึดอัดมาก แสดงว่าหน้ากาก/แผ่นกรอง อาจหมดอายุแล้ว
2. สภาพของหน้ากาก หากส่วนใดชำรุด สภาพเปลี่ยนไปจากเดิมเช่นสายรัดยึดไม่มีลิ้นระบายอากาศ เป็นต้น ต้องหาอะไหล่เปลี่ยน หรือเปลี่ยนหน้ากากทั้งชุด
รูป 5.2 ภาพจำลองการดักจับ
กฎหมายและมาตรฐานของหน้ากากกรองอนุภาคประเทศสหรัฐอเมริกา(สารตัวอย่าง)
ชนิดของตลับกรอง | ความเข้มข้นของสารทดสอบ (PPM) | ปริมาณสารที่ทะลุผ่าน (PPM) | ระยะเวลาที่ใช้ (นาที) | Ammonia | 1,000 | 50 | 50 | Chlorine | 500 | 5 | 55 | Organic | 1,000 | 5 | 50 |
อธิบาย มาตรฐานสากลต่างๆ มักจะแบ่งหน้ากากกรองแก๊สและไอระเหยของกลุ่มสารเคมีประสิทธิภาพในการดักจับแก๊สและไอระเหยทดสอบได้โดยการใช้สารทดสอบที่เหมาะสมกับตลับกรองและมีความเข้มสูงมากให้ไหลผ่านตลับกรอง จากนั้นจึงจับเวลาที่สารทดสอบทะลุผ่าน(breakthroughtime)ไปอีกด้านหนึ่งจนได้รับปริมาณที่กำหนด
ตลับกรองแก๊สและไอระเหยของมาตรฐานประเทศสหรัฐอเมริกาแบ่งออกเป็นชนิดต่างๆดังนี้ กลุ่มที่ใช้ป้องกันสารตัวทำละลาย ป้องกันกรดแก๊สป้องกันแอมโมเนีย และเม็ททิลลามีน ป้องกันฟอร์มัลดีไฮด์ และป้องกันไอปรอทผู้ใช้สามารถแยกแยะตลับกรองชนิดต่างๆออกจากกันได้จากสีของฉลากทีติดไว้ข้างตลับกรอง
กฎหมายและมาตรฐานของหน้ากากกรองอนุภาค สหภาพยุโรป(สารตัวอย่าง)
ชนิดของตลับกรอง | ชั้นคุณภาพ | ความเข้มของสารที่ทดสอบ (PPM) | ปริมาณสารที่ทะลุผ่าน
(PPM) | ระยะเวลาที่ใช้ (นาที) | A | 1 | 1,000 | 5 | 80 | A | 2 | 5,000 | 5 | 40 | A | 3 | 10,000 | 5 | 60 | Hg | 1 | 1.6 | 0.01 | 500 | Hg | 2 | 1.6 | 0.01 | 3,000 |
อธิบาย มาตรฐานของสหภาพยุโรป แบ่งตลับดรองออกโดยใช้ตัวอักษรย่อของสารที่ต้องการป้องกัน ตามด้วยตัวเลขแสดงชั้นคุณภาพ เช่น ตัวกรองชนิด A1“ A หมายถึง สารตัวทำละลาย และ 1 หมายถึงสารดูดซับในตัวกรองนี้มีค่าความจุต่ำและเช่นเดียวกับมาตรฐานของประเทศสหรัฐอเมริกา ผู้ใช้สามารถแยกชนิดของตลับกรองได้ด้วยสีของฉลากข้อมูลจาก thai-safetywiki | 
