|
| ไฟแยกประเภทได้ชั้นได้ อยู่ 5 ชั้นคือ A,B,C,D,K ตามตารางข้างล่างนี้ |
Classification Fire |
Synbol | Description | 
| 
| ไฟประเภท เอ
มีสัญลักษณ์เป็น รูปตัว A สีขาวหรือดำ อยู่ในสามเหลี่ยมสีเขียว
ไฟประเภท A คือ ไฟที่เกิดจากเชื้อเพลิงที่มีลักษณะเป็นของแข็งเชื้อเพลิงธรรมดา เช่น ฟืน ฟาง ยาง ไม้
ผ้า กระดาษ พลาสติก หนังสัตว์
ปอ
นุ่น
ด้าย
รวมทั้งสิ่งมีชีวิต
วิธีดับไฟประเภท A ที่ดีที่สุด คือ การลดความร้อน (Cooling) โดยใช้น้ำ
|
| 
| ไฟประเภท บี มีสัญลักษณ์เป็นรูปตัว B สีขาวหรือดำ อยู่ในรูปสี่เหลี่ยม สีแดง
ไฟประเภท B คือ ไฟที่เกิดจากเชื้อเพลิงที่มีลักษณะเป็นของเหลวและก๊าซ เช่น น้ำมันทุกชนิด แอลกอฮอล์ ทิเนอร์ ยางมะตอยจารบี
และก๊าซติดไฟทุกชนิด
เป็นต้น
วิธีดับไฟประเภท B ที่ดีที่สุด คือ กำจัดออกซิเจน ทำให้อับอากาศ โดยคลุมดับ ใช้ผงเคมีแห้ง ใช้ฟองโฟมคลุม
|  | 
| ไฟประเภท ซี มีสัญลักษณ์เป็นรูป C สีขาวหรือดำ อยู่ในวงกลมสีฟ้า
ไฟประเภท C คือ ไฟที่เกิดจากเชื้อเพลิงที่มีลักษณะเป็นของแข็งที่มีกระแสไฟฟ้าไหลอยู่ เช่น อุปกรณ์ไฟฟ้าทุกชนิด
การอาร์ค การสปาร์ค
วิธีดับไฟประเภท C ที่ดีที่สุด คือ ตัดกระแสไฟฟ้า แล้วจึงใช้ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ หรือ น้ำยาเหลวระเหยที่ไม่มี CFC ไล่ออกซิเจนออกไป
|
 | - | ไฟประเภท ดี
มีสัญลักษณ์เป็นรูปตัว D สีขาวหรือดำ อยู่ในดาว 5 แฉก สีเหลือง
ไฟประเภท D คือไฟที่เกิดจากเชื้อเพลิงที่มีลักษณะเป็นโลหะและสารเคมีติดไฟ เช่น วัตถุระเบิด,ปุ๋ยยูเรีย (แอมโมเนียมไนเตรต), ผงแมกนีเซียม ฯลฯ
วิธีดับไฟประเภท D ที่ดีที่สุด คือ การทำให้อับอากาศ หรือใช้สารเคมีเฉพาะ (ห้ามใช้น้ำเป็นอันขาด)
ซึ่งต้องศึกษาหาข้อมูลแต่ละชนิดของสาร เคมีหรือโลหะนั้นๆ
| 
|  | ไฟประเภท เค
มีสัญลักษณ์เป็นรูปตัว K สีขาว อยู่ในรูปแปดเหลี่ยมสีดำ
ไฟประเภท K คือไฟที่เกิดจากเชื้อเพลิงที่มีลักษณะเป็นโลหะติดไฟ น้ำมันติดไฟ ออกแบบมาสำหรับใช้งานในห้องครัวโดยเฉพาะ
วิธีดับไฟประเภท K ที่ดีที่สุด คือ การทำให้อับอากาศ หรือใช้สารเคมีเฉพาะ (ห้ามใช้น้ำเป็นอันขาด)
|
|
|
| อัตราการดับเพลิง (Fire Rating) |
การกําหนดอัตราการดับเพลิงของเครื่องดับเพลิงมือถือ จะมีการอ้างอิงการทดสอบตามมาตรฐานของ Underwriter’s Laboratories Inc. (UL) ประเทศ สหรัฐอเมริกา โดยให้สถาบันที่เชื่อถือได้เป็นผู้ทําการทดสอบหรือมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมเครื่องดับเพลิงมือถือชนิดผงเคมีแห้ง ตามประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม ฉบับที่ 1970 (พ.ศ. 2537) ออกตามความในพระราชบัญญัติมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม
ตารางที่ 4.3.3 เป็นตัวอย่างการกําหนดอัตราการดับเพลิงของ เครื่องดับเพลิงมือถือ สามารถนําไปดับไฟประเภท ก (Class A) โดยทดสอบกับไม้ที่มีขนาดต่างๆกัน
ดังตารางข้างล่าง
|
ตารางแสดงอัตราการดับเพลิงของ เครื่องดับเพลิงมือถือ ไฟประเภท A
|
 |
|
| มาดูส่วนประกอบภายในถังดับเพลิงแต่ละชนิดกันดีกว่า |
 
|
เครื่องดับเพลิงชนิดกรดโซดา( Soda Acid ) |
|
|
เครื่องดับเพลิงชนิด ซีโอทู (Carbondioxide)
|
|
|
เครื่องดับเพลิง ชนิดผงเคมีแห้ง (Dry Chemical Powder )
|
|
คุณสมบัติของสารดับเพลิงแบบต่างๆ
|
คุณสมบัติของสารดับเพลิง ผงเคมีแห้ง
1. ใช้ในการดับเพลิงประเภท A , B และ C
2. ผงเคมีแห้งไม่เป็นสื่อของกระแสไฟฟ้าจึงดับไฟประเภท C ได้แต่ควรจะพิจารณา เช่น ถ้า เป็นห้องปฏิบัติการด้านคอมพิวเตอร์ไม่ควรใช้เนื่องจากจะก่อให้เกิดความเสีย หายต่อวงจรไฟฟ้าส่วนอื่นที่ไม่เกี่ยวข้องเนื่องจากมีคุณสมบัติเป็นเกลืออ่อน
3. ผงเคมีแห้งให้ผลในการคลุมดับไฟได้ดีเพราะผลการกระจายตัวออกมามีผลในการคลุมดับไฟได้มากและยังหนักกว่าอากาศ จึงสกัดกั้นออกซิเจนในอากาศในการที่จะทำปฏิกิริยากับเชื้อเพลิงได้ดี
4. ผงเคมีแห้งจึงมีลักษณะในการกำบังความร้อนของผู้ใช้ โดยที่ผงเคมีมีลักษณะการทำปฏิกริยากับความร้อนมุ่งกระจายออกไปยังมีความเย็นจากการเป็นน้ำแข็งแห้งประมาณร้อยละ 30 ช่วยป้องกันความร้อนของผู้ใช้แต่ไม่สามารถดูดกลืนความร้อนได้ดีเท่าน้ำ เพราะดูดกลืนได้เพียง 94 กิโลแคลอรีเท่านั้น จึงไม่สามารถใช้ในการลดอุณหภูมิได้ดีเท่ากับน้ำแล้วดูดกลืนความร้อน เช่น ปฏิกิริยาของผงโซเดียมไบคาร์บอเนตทำปฏิกิริยากับความร้อน บางส่วนจะสลายตัวเป็นคาร์บอนไดออกไซด์ โซเดียมไบคาร์บอเนต 1 ปอนด์ ต่อ 4.5 ลูกบาศก์ฟุต ออกมาช่วยคลุมดับ
5. สะดวกในการใช้และการบำรุงรักษา รวมทั้งยังมีอายุการใช้งานได้ยาวนานเพราะตัวยาไม่เสื่อมคุณภาพ
6. ผงเคมีแห้งไม่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ เพราะทำปฏิกิริยากับความร้อนแล้วไม่เกิดก๊าซพิษมากนักและคุณสมบัติของผงเคมีเป็นเกลืออ่อน ผงเคมีแห้งที่นิยมใช้กันอยู่ในปัจจุบันนี้แยกออกตามคุณสมบัติในการดับไฟได้ 2 ประเภท คือ
a. ประเภทธรรมดา ( Ordinary Dry Chemicals ) ใช้ในการดับเพลิงประเภท B C ซึ่งมีตัวผงเคมีที่ใช้เป็นหลัก ดังนี้คือ ผงเคมีแห้งที่มีตัวผงเคมีโซเดียมไบคาร์บอเนต โปตัสเซียมไบคาร์บอเนต โปรตัสเซียมซัลเฟตและโปรตัสเซียมคลอไรด์
b. ประเภทอเนกประสงค์ ( Multi Purpose Dry Chemicals ) ใช้ในการดับไฟประเภท A , B และ C ผงเคมีที่ใช้เป็นหลักคือ ผงเคมีแห้งที่มีตัวผงแอมโมเนียมฟอสเฟต
|
คุณสมบัติของสารดับเพลิง ก๊าซคาร์บอนไดออกไซค์
ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์เป็นก๊าซเฉื่อย ไม่ช่วยในการลุกไหม้มีความหนาแน่นไอ 1.5 เท่าคือหนักกว่าอากาศ 1.5 เท่าและไม่เป็นสื่อของกระแสไฟฟ้า
การดับเพลิงจึงได้ผลในการคลุมดับโดยที่ก๊าซกระจายตัวออกไปและหนักกว่าอากาศ
จึงปิดกั้นออกซิเจนในอากาศที่จะเข้าทำปฏิกิริยากับเชื้อเพลิง
หรือทำให้อัตราส่วนผสมของไอเชื้อเพลิงกับอากาศไม่พอเหมาะที่จะถึงขั้นจุดติดไฟได้
|
คุณสมบัติของสารดับเพลิง น้ำ
คุณสมบัติในการดับเพลิงเป็นคุณสมบัติของน้ำที่สามารถดูดกลืนความร้อนหรือลด
อุณหภูมิของเชื้อเพลิงซึ่งน้ำสามารถดูดกลืนความร้อนได้ถึง 116 กิโลแคลอรี และการที่จะฉีดน้ำเป็นละอองน้ำเพิ่มขึ้น 170 เท่า
น้ำจะไปควบคุมเพลิงไหม้ให้เย็นตัวลงและซึมเข้าไปในเชื้อเพลิงที่กำลังลุกไหม้
และถ่ายเทความร้อนจากเชื้อเพลิงจนอุณหภูมิต่ำกว่าจุดติดไฟ ไฟจึงดับลง
|
|
| ข้อพึงระวังในการใช้เครื่องดับเพลิงมือถือ |
เครื่องดับเพลิงมือถือ ไม่ควรมีน้ำหนักเกิน
40 ปอนด์
การติดตั้งต้องมองเห็นได้เด่นชัดและต้องตรวจตราซ่อมบำรุงให้ใช้ได้ตลอดเวลา
ควรตรวจดูอย่างน้อยเดือนละครั้ง ต้องติดตั้งไม่ให้สูงจากพื้นไม่ต่ำกว่า 1 เมตรและไม่ควรสูงเกินกว่า
1.40 เมตร
สะดวกแก่การเข้าไปหยิบใช้
ซึ่งมีข้อควรคำนึงอยู่ 5 ประการ
1. การใช้เครื่องดับเพลิงมือถือ ต้องให้ถูกต้องกับประเภทของไฟและบริเวณพื้นที่
ซึ่งต้องให้คุ้มครองป้องกันอัคคีภัยต่อเครื่องดับเพลิง 1 เครื่องและให้จำนวนเครื่องดับเพลิงมากกว่า 1 เครื่อง
ตามสัดส่วนของพื้นที่และเศษของพื้นที่ที่เหลือให้นับเป็นพื้นที่เศษส่วน
2. จำนวน
ของเครื่องดับเพลิงเคมีต่อพื้นที่ต้องให้เหมาะสมและพอเพียงกับความต้องการใน
การป้องกันอัคคีภัยตามกำหนดปริมาณเครื่องดับเพลิงต่อพื้นที่
3. น้ำเป็นตัวที่ดับเพลิงได้ดีที่สุดในการป้องกันอาคารและดับเพลิงประเภทธรรมดาเนื่องจากหาได้ง่าย
4. สำหรับไฟที่เกิดจากของเหลวที่ติดไฟง่ายหกเรี่ยราดนั้น
ใช้ถังดับเพลิงชนิดผงเคมีแห้งจะดีที่สุด แต่คาร์บอนไดออกไซด์หรือบีซีเอฟ ( BCF ) ก็ใช้ได้ในบางกรณีสำหรับของเหลวที่ติดไฟได้ไหม้ในถังหรือภาชนะนั้นการใช้แบบโฟม (ฟอง ) นั้นถือว่าดีที่สุด
5. สำหรับไฟที่ไหม้อุปกรณ์ไฟฟ้าที่ยังมีกระแสไฟอยู่ให้ใช้คาร์บอนไดออกไซด์หรือบีซีเอฟ ( BCF ) เครื่องดับเพลิงชนิดที่เป็นไอของเหลวนั้นเหมาะสำหรับไฟเล็กๆที่ไหม้ของเหลวติดไฟและอุปกรณ์ไฟฟ้า
แต่ก็ไม่ควรใช้ในที่อับเพราะไอของเหลวนั้นจะมีพิษ
|
|
ข้อมูล รูปภาพจาก
hxxp://en.wikipedia.org/wiki/Fire_extinguisher
hxxp://www.answers.com
hxxp://www.fara.ksc.th.org
hxxp://www.dkimages.com
hxxp://www.wks.hk/english/foam.html
hxxp://www.globalsecurity.org
hxxp://www.fireturnkey.com/ext_types.html
hxxp://www.global-b2b-network.com/
hxxp://www.setonresourcecenter.com[/url]
hxxp://www.abcoffice.com/fire-extinguisher-guide.htm
hxxp://www.scienceandsociety.co.uk |
